Al 6 jaar ons spaargeld aan het opeten

Een verlies van 252.375 euro. Dat is de ‘vrucht’ die Jan Bossuyt (36) en zijn vrouw Annelies (28) op oudjaar zullen overhouden aan een heel jaar hard labeur tussen meer dan 11.000 dieren. “We zijn al zes jaar ons spaargeld aan het opeten.”

Hij is dag en nacht aan de slag als boer sinds 1999 - toen hij op z’n negentiende de varkenshouderij van zijn moeder overnam - maar ook in boekhouding heeft Jan Bossuyt zich de voorbije jaren bekwaamd. Noodgedwongen. Om ook cijfermatig het overzicht te bewaren over het debacle dat hij elke dag in de stallen trotseert. Wat één van zijn 7.500 biggen of 3.750 vleesvarkens hem kost: Jan heeft allemaal piekfijn berekend. Voor de elektriciteit, de verwarming, de mest, de veearts, het eten... “We zijn begonnen met zeven vette jaren en daarna volgden de zeven magere jaren. Dat de prijzen dalen na een periode van grote productie is een wet in de boerenstiel. Alleen: het vet is steeds meer van de soep gegaan. En de laatste jaren gaan mijn cijfers steil bergaf. Al zes jaar lang zitten we aan ons spaargeld. Kleine beetjes zorgen ervoor dat er toch nog wat geld is om de noodzakelijke dingen te kopen. Ik doe nog wat aan akkerbouw en ga als loonwerker met mijn machines op andere bedrijven zaaien, oogsten en het veld bemesten. Zo lukt het om maandelijks nog zo’n 700 euro als gezinsbudget over te houden. Al is dat ook geen luxe voor een koppel met een kindje van twee jaar. De nieuwe keuken zijn we nu al jaren aan het uitstellen.”

Eerlijke prijs

Er moet dringend iets veranderen of Jan vreest dat zijn bedrijf vroeg of laat ook in de statistieken van de faillissementen zal belanden. “Voortdoen is de enige optie, want anders riskeren we ons hebben en houden helemaal kwijt te spelen. Maar op termijn kan het op deze manier niet anders dan fout aflopen. Het spaargeld slinkt. Ik hoef geen steun of subsidies, maar wil gewoon een eerlijke prijs voor het varkensvlees. Stel dat ze me in januari of februari opeens 25 eurocent per kilogram meer zouden betalen - een verschil waar de consument zijn hand niet voor omdraait - dan klopt het model opnieuw.” Maar er is niet meteen uitzicht op beterschap. “En dus maken honderden bedrijven gigantische verliezen. Ook ik heb wel wat schulden bij veevoederproducenten, maar gelukkig nog niet te veel. Ik hoor verhalen van collega’s die 1 miljoen euro achterstaan. Dat kom je niet meer te boven.” En toch vindt Jan elke dag - ook op zaterdag en zondag - de moed om voor dag en dauw de wekker weer af te duwen. “Alleen wanneer ik met mijn dieren bezig ben, denk ik niet aan die rode cijfers. De dag waarop een boer dat wél begint te doen, houdt hij het niet meer vol.”